Brain Drain: Η Ελλάδα
ξαναγίνεται κόσμος
Τα τελευταία χρόνια ακούω και διαβάζω πολλά δυσάρεστα για το brain
drain, την αποδημία μορφωμένων Ελλήνων στο εξωτερικό. Η ακούσια μετανάστευση
είναι δυσάρεστη για τον μετανάστη και τους οικείους του, χωρίς αμφιβολία. Παρά
ταύτα, όσο και αν ακούγεται παράδοξο, το brain drain ίσως αποδειχθεί η
μεγαλύτερη ευκαιρία του ελληνισμού μετά την αρχαιότητα. Μέσω του brain drain η
Ελλάδα ξαναγίνεται κόσμος. Και αυτό γιατί ο κόσμος είναι η Ελλάδα που
διαστέλλεται, ενώ η Ελλάδα είναι ο κόσμος που συστέλλεται, που μικραίνει.
Η Ελλάδα είναι μια μικρή γωνιά στη Μεσόγειο. Τόπος στενόχωρος, με μικρές
παραγωγικές δυνατότητες. Από τις απαρχές της ιστορικής παρουσίας του ο
ελληνισμός μεγαλούργησε εκτός συνόρων. Ανέκαθεν η Ελλάδα δεν χωρούσε τους
Έλληνες, ένα λαό δημιουργικό και εξωστρεφή. Αυτοί που έφευγαν ήταν οι
ικανότεροι, όσοι ένιωθαν και έβλεπαν ότι η δυναμική τους υπερβαίνει την άγονη
και περιορισμένη ελληνική γη. […]
Αλλά και στη νεότερη και σύγχρονη Ελλάδα δεν έλειψε η μετανάστευση.
Τουναντίον, σε ορισμένες περιόδους γιγαντώθηκε. Μόνο που πια η Ελλάδα δεν
εξήγαγε μεγαλείο, αλλά κακομοιριά. Κατά κανόνα, πάμφτωχοι, αμόρφωτοι Έλληνες
παρατούσαν τα χωριά τους για να αναζητήσουν δουλειές στην Ευρώπη, την Αμερική
και την Αυστραλία. Οποιαδήποτε δουλειά. Μετανάστευαν ως φτωχοί συγγενείς, από
μια ανυπόληπτη Ελλάδα. Και παρότι συνήθως πρόκοβαν επαγγελματικά και κοινωνικά,
στην πραγματικότητα αφελληνίζονταν. Έσπευδαν πρόθυμα να υιοθετήσουν τον
πολιτισμό της χώρας υποδοχής τους και τον επιδείκνυαν ως στοιχείο ανωτερότητας
στους Ελλαδίτες.
Από την άλλη, όσοι παρέμειναν στην Ελλάδα ήταν κατά κανόνα οι
μορφωμένοι, που μπόρεσαν να χτίσουν δουλειές και ζωές γύρω από το δημόσιο, είτε
ως υπάλληλοι είτε ως κρατικοδίαιτοι ιδιώτες. Ελάχιστοι από τους πεπαιδευμένους,
ικανούς και τολμηρούς Ελλαδίτες άνοιξαν τα φτερά τους στον κόσμο, ενίοτε
κυνηγημένοι από το επίσημο κράτος για τα φρονήματά τους.[…]
Και τότε ήλθε η κρίση. Εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες άρχισαν να
μεταναστεύουν επειδή μπορούσαν, επειδή είχαν προσόντα. Μορφωμένοι και
κοσμοπολίτες καταλαμβάνουν συχνότατα επίζηλες θέσεις στις χώρες υποδοχής τους.
Επιβάλλονται στις κοινωνίες τους με τη γνώση και τις ικανότητές τους. Εξάγουν
μια Ελλάδα της δημιουργίας, που το ελλαδικό κράτος έπνιγε. Το ελληνικό κράτος,
μετά το 1950, αποφάσισε να δημιουργήσει τόσους πολλούς επιστήμονες και
επαγγελματίες που αδυνατούσε να απορροφήσει και να αξιοποιήσει. Στην αρχή, ως
λύση, προκρίθηκαν οι ασύστολοι διορισμοί. Μετά η ανάπτυξη –φούσκα με ασύγγνωστα
δάνεια. Όταν αυτές οι δυνατότητες εξαντλήθηκαν και μας εξάντλησαν, απέμεινε η
μετανάστευση.
Πικρή κάποιες φορές για τον Έλληνα, σωτήρια για τον ελληνισμό. Εξάγουμε,
όπως στις λαμπρότερες περιόδους της ιστορίας μας, το περίσσευμά μας, την
προστιθέμενη αξία μας: ανθρώπους. Γιατί το βασικό κεφάλαιο της χώρας μας είναι
οι Έλληνες. Ξαναδίνουμε, λοιπόν, στην οικουμένη ό,τι ωραιότερο υπάρχει: γνώση
και νιάτα. Μέσω των νέων που αποδημούν η Ελλάδα ξαναγίνεται κόσμος, γίνεται
Ελλάδα ξανά. Όπως στις καλύτερες περιόδους της ιστορίας μας. Ελλάδα. Η γενιά
του brain drain, έστω ασύνειδα, πράττει αυτό που καμιά ηγεσία δεν κατόρθωσε.
Μετατρέπει την κρίση σε ευκαιρία και ξαναδίνει στον ελληνισμό την πεμπτουσία
του: την οικουμενικότητα, την εξωστρέφεια. Η αυθεντική Ελλάδα ήταν και θα είναι
αλλού, γιατί είναι οικουμενική.
Την ίδια ώρα η ελλαδική πολιτική ηγεσία υπόσχεται ότι θα κάνει τα πάντα
για να ξαναφέρει πίσω τους ξενιτεμένους. Προσπαθεί να πνίξει τον ελληνισμό στη
μετριότητά της, να τον βυθίσει στα αδιέξοδα του σύγχρονου ελλαδικού κράτους.
Δεν κατανοεί ότι ιστορικά το πλέον επιτυχημένο παραγωγικό μοντέλο ήταν και
είναι η εξάπλωση του ελληνισμού στην περιφέρειά του. Η δημιουργία ισχυρών
ελληνικών κοινοτήτων στο εξωτερικό ανέκαθεν προσέφερε στην Ελλάδα ανάπτυξη,
μέσω των εμπορικών και παραγωγικών δικτύων που δημιουργούνται. Τελικά, ο
μεγαλύτερος εχθρός του ελληνισμού είναι το ελλαδικό κράτος.
Στείρης, Γ. (28.03. 2017). ｫBrain drain: Η Ελλάδα ξαναγίνεται κόσμοςｻ.
Huffpost.
Ανακτήθηκε από
https://www.huffingtonpost.gr/georgios-steiris/brain-drain-_b_15636480.html
στις 10/04/2019.
Β1. Στην
πρώτη παράγραφο ο συγγραφέας υποστηρίζει «…όσο
και αν ακούγεται παράδοξο, το brain drain ίσως αποδειχθεί η μεγαλύτερη ευκαιρία
του ελληνισμού μετά την αρχαιότητα»: Με ποια στοιχεία – επιχειρήματα δικαιολογεί
αυτή τη θέση του;
Β2. Στη
δεύτερη παράγραφο ο συγγραφέας κάνει μια ιστορική αναδρομή. Πώς παρουσιάζει την
Ελλάδα και τους Έλληνες; Ποιος είναι ο στόχος του;
Β3. Μελετήστε
την τρίτη παράγραφο. Ποια χαρακτηριστικά είχε η μετανάστευση στη νεότερη και
σύγχρονη Ελλάδα; Ποιες διαφορές εντοπίζει ο συγγραφέας ανάμεσα στη μετανάστευση
αυτή και τη μετανάστευση (brain drain) της σύγχρονης εποχής;
B4. Σε τρία (3) σημεία ο συγγραφέας δηλώνει τη στάση του απέναντι στην
πολιτική ηγεσία του ελληνικού κράτους. Να εντοπίσετε τα σημεία και να
περιγράψετε τη στάση αυτή. Με ποιες γλωσσικές επιλογές την εκφράζει;
Β5. Μελετήστε
τις δύο τελευταίες παραγράφους. Ποια διαφορά εντοπίζετε στο ύφος του συγγραφέα;
Να τεκμηριώσετε την απάντησή σας με στοιχεία του κειμένου.
Β6. «κόσμος είναι η Ελλάδα που διαστέλλεται, ενώ η Ελλάδα είναι ο κόσμος
που συστέλλεται, που μικραίνει.»
«(η
μετανάστευση) πικρή κάποιες φορές για τον Έλληνα, σωτήρια για τον ελληνισμό.»
Να εξηγήσετε τις παραπάνω φράσεις που
δίνονται με το σχήμα της αντίθεσης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου