ΟΙ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ (ΝΕΑ ΥΛΗ)

Να χαρακτηρίσετε τις δευτερεύουσες προτάσεις που εισάγονται με τον σύνδεσμο cum:

1.      Ibi vix animum sollicitum somno dederat, cum repente apparuit ei species horrenda.

2.      Cum civitas bellum gerit, magistratus creantur cum vitae necisque potestate.

3.      Cum P. Cornelius Nasica ad Ennium poetam venisset eique ab ostio quaerenti Ennium ancilla dixisset eum domi non esse, Nasica sensit illam domini iussu id dixisse et illum intus esse.

4.      Paucis post diebus cum Ennius ad Nasicam venisset et eum a ianua quaereret, exclamavit Nasica se domi non esse

5.       Ego cum te quaererem, ancillae tuae credidi te domi non esse

6.      Cum omnes recentem esse dixissent, « Atqui ante tertium diem » inquit « scitote decerptam esse Carthagine.

7.      Cum Accius ex urbe Roma Tarentum venisset, ubi Pacuvius grandi iam aetate recesserat, devertit ad eum.

8.      Cum Octavianus post victoriam Actiacam Romam rediret, homo quidam ei occurrit corvum tenens;

9.      quotiescumque avis non respondebat, sutor dicere solebat

10.  Is cum aliquando castris abiret, edixit ut omnes pugna abstinerent.

11.  Sed consul, cum in castra revertisset, adulescentem, cuius opera hostes fugati erant, morte multavit.

12.  Cum Africanus in Literno esset, complures praedonum duces forte salutatum ad eum venerunt.

13.  Tum Scipio, cum se ipsum captum venisse eos existimasset, praesidium domesticorum in tecto conlocavit.

14.  Cum ante vestibulum dona posuissent,  quae homines deis immortalibus consecrare solent, domum reverterunt.

15.  Nam cum ad eum magnum pondus auri publice missum attulissent, ut eo uteretur, vultum risu solvit

16.  cur, cum in conspectu Roma fuit, tibi non succurrit?

17.  « Tum intellexi, quos fidos amicos habuissem, quos infidos,  cum iam neutris gratiam referre poteram ».

Επομένως, έχουμε τα εξής είδη του cum:

▪         τον cum τον ……………………………………….

▪         τον cum τον ……………………………………….

▪         τον cum τον ……………………………………….

▪         τον cum τον ……………………………………….

▪         τον cum τον ……………………………………….

Να χαρακτηρίσετε τις δευτερεύουσες προτάσεις που εισάγονται με τον σύνδεσμο ut:

1.      Eum ut puer magistrum honorabat.

2.      Ut corpora nostra sine mente, sic civitas sine lege non stat.

3.      Vinum a mercatoribus ad se importari non sinunt, quod ea re, ut arbitrantur, remollescunt homines atque effeminantur.

4.      « Ita est » inquit Accius « ut dicis 

5.      Id exemplum sutorem quendam incitavit, ut corvum doceret parem salutationem.

6.      Is cum aliquando castris abiret, edixit ut omnes pugna abstinerent.

7.      « Congrediamur, ut singularis proelii eventu cernatur, quanto miles Latinus Romano virtute antecellat».

8.      Quod ut praedones animadverterunt, abiectis armis ianuae appropinquaverunt…

9.      Nam cum ad eum magnum pondus auri publice missum attulissent, ut eo uteretur, vultum risu solvit

10.  Tandem puella, longa mora standi fessa, rogavit materteram, ut sibi paulisper loco cederet.

11.  Num ad hostem veni et captiva in castris tuis sum? In hoc me longa vita et infelix senecta traxit, ut primum exsulem deinde hostem te viderem ?

12.  Quodsi forte, ut fit plerumque, ceciderunt, tum intellegitur, quam fuerint inopes amicorum.

13.  Tum cuidam ex equitibus Gallis persuadet ut ad Ciceronem epistulam deferat.

14.  Quam ob rem epistulam conscriptam Graecis litteris mittit. Legatum monet ut, si adire non possit, epistulam ad amentum tragulae adliget et intra castra abiciat.

15.  Gallus, periculum veritus, constituit ut tragulam mitteret.

16.  Ille epistulam perlegit militesque adhortatur ut salutem sperent.

Επομένως, έχουμε τα εξής είδη του ut:

▪         τον ut ως …………………………………. σύνδεσμο

▪         τον ut ως …………………………………. σύνδεσμο

▪         τον ut ως …………………………………. σύνδεσμο

▪         τον ut ως …………………………………. σύνδεσμο

▪         τον ut ως …………………….…………. σύνδεσμο

  

ΟΙ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ

ΟΙ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

(13 )  Quia ille metum exercitus Romani vicerat, imperator adversarios vincere potuit !

(15) Vinum a mercatoribus ad se importari non sinunt, quod ea re, ut arbitrantur, remollescunt homines atque effeminantur.

(21) nam Pisaurum dicitur, quod illic aurum pensatum est.

(24) Tum Ennius indignatus quod Nasica tam aperte mentiebatur .. inquit

(34) Tum Scipio, cum se ipsum captum venisse eos existimasset, praesidium domesticorum in tecto conlocavit.

ΟΙ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΛΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

(31) «Congrediamur, ut singularis proelii eventu cernatur, quanto miles Latinus Romano virtute antecellat».

(36) Manius Curius Dentatus maxima frugalitate utebatur, quo facilius divitias contemnere posset.

(36) Nam cum ad eum magnum pondus auri publice missum attulissent, ut eo uteretur, vultum risu solvit et protinus dixit :

(36) « Supervacaneae, ne dicam ineptae, legationis ministri, narrate Samnitibus …

ΟΙ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

(43)  Num ad hostem veni et captiva in castris tuis sum? In hoc me longa vita et infelix senecta traxit, ut primum exsulem deinde hostem te viderem ?

ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΙΣ ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

( 42 ) Nonnulli sunt in hoc ordine, qui aut ea, quae imminent, non videant, aut ea, quae vident, dissimulent

(42) Nunc intellego, si iste in Manliana castra pervenerit, quo intendit, neminem tam stultum fore, qui non videat coniurationem esse factam, neminem tam improbum, qui non fateatur.

ΟΙ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

1.     Το σύγχρονο

(20) Ab his in castra delātus est tristis et trepidus, dum obvia turba quasi moritūrum eum miserātur. .

(38) Caecilia, uxor Metelli, dum more prisco omen nuptiale petit filiae sororis, ipsa fecit omen.

(38) Nam mortua est Caecilia, quam Metellus, dum vixit, multum amavit ; postea is puellam in matrimonium duxit.

2.     Το προτερόχρονο

(11) Ubi in Italia fuit, apud Ticinum, Trebiam, Trasumenum et Cannas copias Romanorum profligavit et delevit.

(11) Postquam XIV annos in Italia complevit, Carthaginienses eum in Africam revocaverunt.

(14) Quem simul aspexit Cassius, timorem concepit nomenque eius audire cupivit.

(34) Quod ut praedones animadverterunt, abiectis armis ianuae appropinquaverunt

(34) Haec postquam domestici Scipioni rettulerunt, is fores reserari eosque intromitti iussit.

3.     Το υστερόχρονο

(38) Nam in sacello quodam nocte cum sororis filia persedebat expectabatque dum aliqua vox congruens proposito audiretur.

Ο cum ο χρονικός

(43) Quamvis infesto et minaci animo perveneras, cur, cum in conspectu Roma fuit, tibi non succurrit

(44) « Tum intellexi, quos fidos amicos habuissem, quos infidos,  cum iam neutris gratiam referre poteram ».

Ο cum ο αντίστροφος

( 14) Ibi vix animum sollicitum somno dederat, cum repente apparuit ei species horrenda.

Ο cum ο επαναληπτικός

(15) Cum civitas bellum gerit, magistratus creantur cum vitae necisque potestate.

(29) quotiescumque avis non respondebat, sutor dicere solebat

Ο cum ο ιστορικός ή διηγηματικός

 (24) Cum P. Cornelius Nasica ad Ennium poetam venisset eique ab ostio quaerenti Ennium ancilla dixisset eum domi non esse, Nasica sensit illam domini iussu id dixisse et illum intus esse.

(24) Paucis post diebus cum Ennius ad Nasicam venisset et eum a ianua quaereret, exclamavit Nasica se domi non esse

(24) Ego cum te quaererem, ancillae tuae credidi te domi non esse;

(25) Cum omnes recentem esse dixissent, inquit

(27) Cum Accius ex urbe Roma Tarentum venisset, ubi Pacuvius grandi iam aetate recesserat, devertit ad eum.

(29) Cum Octavianus post victoriam Actiacam Romam rediret, homo quidam ei occurrit corvum tenens;

(31)  Is cum aliquando castris abiret, edixit …

(31) Sed consul, cum in castra revertisset, adulescentem, cuius opera hostes fugati erant, morte multavit.

(34) Cum Africanus in Literno esset, complures praedonum duces forte salutatum ad eum venerunt.

(34) Cum ante vestibulum dona posuissent,  quae homines deis immortalibus consecrare solent, domum reverterunt.

(36) Nam cum ad eum magnum pondus auri publice missum attulissent, ut eo uteretur, vultum risu solvit

ΟΙ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΥΠΟΘΕΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

(25) Neminem credideritis patriae consulturum esse, nisi vos ipsi patriae consulueritis.

(42) quorum auctoritatem secuti multi, non solum improbi verum etiam imperiti, si in hunc animadvertissem, crudeliter et regie id factum esse dicerent.

(42) Nunc intellego, si iste in Manliana castra pervenerit, quo intendit, neminem tam stultum fore, qui non videat coniurationem esse factam, neminem tam improbum, qui non fateatur.

( 43) Ergo ego nisi peperissem, Roma non oppugnaretur 

(43) nisi filium haberem, libera in libera patria mortua essem.

(43) at contra hos, si pergis, aut immatura mors aut longa servitus manet.

(44) Quodsi forte, ut fit plerumque, ceciderunt, tum intellegitur, quam fuerint inopes amicorum.

(45) Legatum monet ut, si adire non possit, epistulam ad amentum tragulae adliget et intra castra abiciat.

ΟΙ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΕΝΑΝΤΙΩΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

(15) Locis frigidissimis pelles solum habent et in fluminibus lavantur.

(24) exclamavit Nasica se domi non esse, etsi domi erat.

(43) Quamvis infesto et minaci animo perveneras, cur, cum in conspectu Roma fuit, tibi non succurrit

ΟΙ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΑΠΛΕΣ ΠΑΡΑΒΟΛΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

(5) Eum ut puer magistrum honorabat.

(6) Ut corpora nostra sine mente, sic civitas sine lege non stat.

(15) Vinum a mercatoribus ad se importari non sinunt, quod ea re, ut arbitrantur, remollescunt homines atque effeminantur.

(27) « Ita est » inquit Accius « ut dicis 

(44) Quodsi forte, ut fit plerumque, ceciderunt, tum intellegitur

ΟΙ ΠΛΑΓΙΕΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΕΣ

(24) Accipe nunc quid postea Nasica fecerit.

(24) Visne scire quid Nasica responderit ?

(25) « Interrogo vos quando hanc ficum decerptam esse putetis ex arbore.

(31) Congrediamur, ut singularis proelii eventu cernatur, quanto miles Latinus Romano virtute antecellat.

(44) Nescio enim quis possit diligere eum, quem metuat, aut eum, a quo se metui putet.

(44) tum intellegitur, quam fuerint inopes amicorum.

(44) Tum intellexi, quos fidos amicos habuissem, quos infidos

(45) Caesar ex captivis cognoscit quae apud Ciceronem gerantur  quantoque in periculo res sit.

ΟΙ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΒΟΥΛΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

(29) Id exemplum sutorem quendam incitavit, ut corvum doceret parem salutationem.

(31) Is cum aliquando castris abiret, edixit ut omnes pugna abstinerent.

(38) Tandem puella, longa mora standi fessa, rogavit materteram, ut sibi paulisper loco cederet.

(45)

▪         Tum cuidam ex equitibus Gallis persuadet ut ad Ciceronem epistulam deferat.

▪         Curat et providet ne, intercepta epistula, nostra consilia ab hostibus cognoscantur.

▪         Legatum monet ut, si adire non possit, epistulam ad amentum tragulae adliget et intra castra abiciat.

▪         Gallus, periculum veritus, constituit ut tragulam mitteret.

▪         Ille epistulam perlegit militesque adhortatur ut salutem sperent.

ΟΙ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

(3) Neptūnus irātus ad oram Aethiopiae urget beluam marīnam, quae incolis nocet.

(5) Monumentum eius, quod Neapoli iacebat, pro templo habebat.

(6) In ea civitate, quam leges continent, boni viri libenter leges servant.

(11) Postea Alpes, quae Italiam ab Gallia seiungunt, cum elephantis transiit.

(13) Sulpicius Gallus legatus Luci Aemili Pauli erat, qui bellum adversus Persen regem gerebat.

(14) Post bellum Actiacum Cassius Parmensis, qui in exercitu M.Antonii fuerat, Athenas confugit.

(20) recesserat in diaetam, cui nomen est Hermaeum.

(21) Brenno duce Galli, apud Alliam flumen deletis legionibus Romanorum, everterunt urbem Romam praeter Capitolium, pro quo immensam pecuniam acceperunt.

(21) Tum Camillus, qui diu apud Ardeam in exilio fuerat propter Veientanam praedam non aequo iure divisam, absens dictator est factus ;

(21) Post hoc factum rediit in exilium, unde tamen rogatus reversus est.

(25) Fiduciam, quae nimia vobis est, deponite.

(25) Statimque sumptum est Punicum bellum tertium, quo Carthago deleta est.

(27) Cum Accius ex urbe Roma Tarentum venisset, ubi Pacuvius grandi iam aetate recesserat, devertit ad eum.

(27) Accius, qui multo minor natu erat, tragoediam suam, cui « Atreus » nomen est, ei desideranti legit.

(27)Tum Pacuvius dixit sonora quidem esse et grandia quae scripsisset,

(27) meliora enim fore spero, quae deinceps scribam.

(27) Nam quod in pomis est, idem esse aiunt in ingeniis :

(27) quae dura et acerba nascuntur, post fiunt mitia et iucunda ;

(27) sed quae gignuntur statim vieta et mollia, non matura mox fiunt sed putria ».

(29)  Ad haec verba Augustus risit emitque avem tanti, quanti nullam adhuc emerat.

(31) Sed consul, cum in castra revertisset, adulescentem, cuius opera hostes fugati erant, morte multavit.

(34) Cum ante vestibulum dona posuissent, quae homines deis immortalibus consecrare solent, domum reverterunt.

(38) Nam mortua est Caecilia, quam Metellus, dum vixit, multum amavit ; postea is puellam in matrimonium duxit.

(42) Nonnulli sunt in hoc ordine, qui aut ea, quae imminent, non videant, aut ea, quae vident, dissimulent:

(42) Nunc intellego, si iste in Manliana castra pervenerit, quo intendit, neminem tam stultum fore, qui non videat coniurationem esse factam, neminem tam improbum, qui non fateatur.

(43) Qui potuisti populari hanc terram, quae te genuit atque aluit ?

(44) Haec est tyrannorum vita, in qua nulla fides, nulla caritas, nulla fiducia benevolentiae stabilis esse potest :

(44) Nescio enim quis possit diligere eum, quem metuat, aut eum, a quo se metui putet.

(44) Hoc est quod Tarquinium dixisse ferunt exulantem

ΟΙ ΕΥΘΕΙΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

( 24)

▪         « Quid ? » inquit « Ego non cognosco vocem tuam ? »

▪         Visne scire quid Nasica responderit ?

▪         tu mihi ipsi non credis ? 

(43)

▪         Num ad hostem veni et captiva in castris tuis sum?

▪         In hoc me longa vita et infelix senecta traxit, ut primum exsulem deinde hostem te viderem ?

▪         Qui potuisti populari hanc terram, quae te genuit atque aluit ?

▪         Non tibi ingredienti fines patriae ira cecidit ?

▪         Quamvis infesto et minaci animo perveneras, cur, cum in conspectu Roma fuit, tibi non succurrit : « intra illa moenia domus ac penates mei sunt, mater coniunx liberique » ?