Με ποια συλλογιστική πορεία
(επαγωγική-παραγωγική) αναπτύσσει τη σκέψη του ο συγγραφέας στις παραγράφους
που ακολουθούν; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.
1. Αρκετοί συμμαθητές μου
ασχολούνται με τον αθλητισμό, κάποιοι μάλιστα και με τον πρωταθλητισμό. Οι
μαθητές αυτοί δεν υστερούν στις σχολικές επιδόσεις. Επομένως, η ενασχόληση με
τον αθλητισμό δεν επηρεάζει αρνητικά την επίδοση του μαθητή στο σχολείο.
2. Το νεοελληνικό
φροντιστηριακό φαινόμενο έχει προφανώς συμβάλει στη μορφή που έχουν λάβει τα
σχολικά μαθήματα τόσο ως προς το περιεχόμενο όσο και ως προς τη διδακτική και
τον τρόπο εξέτασης. Είναι άραγε τυχαίο ότι τα περισσότερα φροντιστήρια
«πιάνουν» τα θέματα των Πανελλαδικών; Ή ότι όσον αφορά την Έκθεση Ιδεών τα παιδιά έχουν πειστεί ότι «αυτά ζητούν στις εξετάσεις»,
γιατί «έτσι είναι η Εκθεση», με αποτέλεσμα να διαβάζουμε σχεδόν πανομοιότυπες
εκθέσεις;
3. Αν όχι ο
βεβαιότερος, ασφαλώς όμως ο παραστατικότερος δείκτης πολιτισμού μιας κοινότητας
ανθρώπων είναι ο τρόπος της ψυχαγωγίας της. Λαοί με ένστικτα ανημέρωτα και
χαμηλό επίπεδο μόρφωσης διασκεδάζουν βάναυσα. Αντίθετα όσοι ημέρωσαν τα ήθη
τους και καλλιέργησαν το πνεύμα τους αγαπούν ευγενείς μορφές και λεπτά μέσα
ψυχαγωγίας. Ο ίδιος κανόνας ισχύει και για τον χαρακτηρισμό των ατόμων: «Πες
μου πώς διασκεδάζεις να σου πω ποιος είσαι». Ο αβρός στους τρόπους και
πνευματικά προικισμένος άνθρωπος είναι και στην ψυχαγωγία του εκλεκτικός και
διακριτικός. Ο βάρβαρος και άξεστος αγαπάει τις διασκεδάσεις που τον
αποκτηνώνουν. […]
4. Πολλοί
κοινωνιοψυχολόγοι ανακάλυψαν ότι οι δημιουργικοί τύποι παιδιών χρησιμοποιούν
καινοτόμες συντμήσεις λέξεων και αργκό, διαμορφώνουν ειδικά τις ρυθμίσεις και
τους ήχους του κινητού τους με μεγάλη ευκολία. Τα παιδιά που έχουν μέλλον ως
δάσκαλοι και υπάλληλοι είναι ορθογράφοι, γνωρίζουν πάντα πού έχουν το κινητό
τους και συνηθίζουν να το μαγκώνουν μεταξύ σαγονιού και ώμου. Όσα έχουν μέλλον
σε επαγγέλματα εξουσίας (στρατιωτικοί ή νομικοί), χρησιμοποιούν πάντα κεφαλαία
γράμματα, δεν κόβουν τις λέξεις, γράφουν με συντομία, έχουν ηχηρά μηνύματα και
μιλούν δυνατά στο κινητό μέσα στο λεωφορείο ή στο μετρό. Όσα προδιαγράφονται
για κοινωνικό έργο (νοσοκόμοι ή βρεφοκόμοι), χρησιμοποιούν πάντα μικρά
γράμματα, χαμηλώνουν την ένταση του ήχου ή ενεργοποιούν τη δόνηση για να μην
ενοχλούν και προσθέτουν στα μηνύματά τους πολλά γραφιστικά συμπληρώματα – όπως
χαμογελαστά προσωπάκια. Γίνεται, λοιπόν, φανερό ότι τα γραπτά μηνύματα των
κινητών είναι πολύ πιο εύγλωττα από ό,τι νομίζουμε και χαρακτηρίζουν τους
κατόχους τους.
5. Όταν φοιτούσα
στη Β' Λυκείου, σε μια έκθεση, είχαμε θέμα την ανάπτυξη του τουρισμού στην
Ελλάδα. Ζήτησα από την καθηγήτρια να με αφήσει να γράψω ελεύθερα, σε πιο
δημοσιογραφικό στιλ, να φύγω λίγο από το επιβεβλημένο πλαίσιο. «Εντάξει», μου
είπε, «είμαι περίεργη να δω τι θα κάνεις». Όταν μου την επέστρεψε με τον βαθμό,
μου είπε: «Αν γράψεις έτσι στις Πανελλήνιες, δεν θα πιάσεις ούτε τη βάση».
Διορθώτρια και η ίδια. Καλοί και κακοί, οι καθηγητές είναι εκεί για να
προετοιμάσουν τα παιδιά για την εξέταση του Ιουνίου. Όταν το ίδιο το σύστημα
τους επιβάλλει συγκεκριμένο τρόπο γραφής, τι μπορούν να κάνουν; Απλά ο
ευσυνείδητος καθηγητής, την ώρα που μοιράζει το μάτσο τις φωτοτυπίες, θα
ξεκαθαρίσει στην τάξη πως «αυτό είναι, μας αρέσει - δεν μας αρέσει, πρέπει να
προετοιμαστείτε έτσι».
6. Αξίζει να
σημειωθεί ιδιαίτερα ότι στον αληθινό επαγγελματία υπάρχει η πεποίθηση ότι πέρα
από τον απλό βιοπορισμό, πέρα και από την κοινωνική θέση που εξασφαλίζει το
επάγγελμα, κάποιος γενικότερος κοινωνικός σκοπός εξυπηρετείται με αυτό. Με την
επαγγελματική του δραστηριότητα το άτομο γίνεται οργανικό μέλος της κοινωνίας
και εργάζεται για την ευστάθεια και την πρόοδό της. Ο γιατρός, ο δικηγόρος, ο
μηχανικός, ο πλοίαρχος δίνονται στο επάγγελμά τους ακόμη και όταν δεν το
χρειάζονται για βιοπορισμό ή κοινωνική προβολή, γιατί αισθάνονται ότι δεν είναι
μόνο ο χρόνος της ζωής τους που θα αδειάσει, ούτε μόνο η κοινωνική τους
υπόσταση που θα γίνει ανάπηρη αν το εγκαταλείψουν, αλλά ότι κάτι μέσα στο κοινωνικό
σώμα θα πάει άσχημα, εάν δεν κάνουν όπως εκείνοι ξέρουν και μπορούν τη δουλειά
τους.
7. Αν θέλετε να
βγάλετε συμπεράσματα για τη φιλία παρατηρήστε πρώτα τους νέους: ο φίλος είναι ο
παραστάτης που θα ενθαρρύνει και θα βοηθήσει τον νέο άνθρωπο να μην κάνει
σφάλματα (ανοησίες, αστοχίες, απρέπειες), ο οδηγός στο σωστό δρόμο, ο επίκουρος
στις κακοτοπιές της ζωής. Έπειτα, τους πολύ ηλικιωμένους: αυτοί χρειάζονται την
παρηγοριά, την περίθαλψη, τη φροντίδα του φίλου, επειδή δεν μπορούν να
αντιμετωπίσουν τις ανάγκες τους από σωματική ανεπάρκεια ή πνευματική αδυναμία.
Τέλος, εκείνους που βρίσκονται στην ακμή της ηλικίας τους, ο φίλος είναι βοηθός
στις καλές πράξεις, σύμβουλος και συνεργάτης στα ενάρετα έργα. Η φιλία,
επομένως, είναι αναγκαιότατο αγαθό για κάθε ηλικία.
